Sporen zoeken en volgen. Het spreekt tot de verbeelding, en simpel is het niet. Je kan nog zoveel theorie lezen als je wil, het is pas wanneer iemand je in het veld toont waar je op moet letten dat het duidelijk wordt hoe sporen precies in mekaar zitten en hoe je nu precies kan zien of het spoor van een ree of everzwijn is, en of we dan te maken hebben met een voor- of achterpoot.
Afgelopen weekend had ik het geluk om met Landschap vzw mee naar noord-Limburg te gaan om een tweedaagse sporenexcursie te begeleiden en mee te volgen. Geheel in de stijl van Landschap vzw waren de gidsen echte kenners die duidelijk weten waar ze het over hebben. Jeroen Kloppenburg en Tom Dekker van Weylin Tracking startten vanuit de drie basisgangen die zoogdieren hebben om zich voort te bewegen: de stap, draf en galop, in volgorde van langzaam tot snel. Elk dier heeft zijn eigen ideale manier van lopen. De stap is de basispas van reeën of katachtigen en zullen bij gevaar of tijdens het jagen overschakelen naar draf of galop, terwijl eekhoorns in normale omstandigheden al in galop lopen. Terwijl de afdrukken van de achterpoten altijd mooi in de afdruk van de voorpoten geplaatst worden bij de stap of draf, staan de afdrukken van de achterpoten altijd vóór de afdrukken van de voorpoten bij de galop.
Mooi in theorie, nog mooier in de praktijk, en in Bosland moet je niet ver zoeken om die theorie in de praktijk om te zetten. Gedurende twee dagen moesten we ons maar beperken tot enkele honderden meters zandpad om verse en iets minder verse afdrukken van kevers, reeën, damherten, padden of everzwijnen te vinden en te vergelijken. En het bleef niet beperkt tot pootafdrukken. Via verschillende oefeningen leerden we de geur van uitwerpselen van wolven onderscheiden van die van vossen, het verschil kennen tussen een braakbal van een ransuil of een kerkuil, of analyseren of de knaagsporen in een hazelnoot van een woelmuis of bosmuis afkomstig waren.
Maar Bosland in noord-Limburg was niet zomaar gekozen als locatie voor een sporencursus. Wolvin Naya en wolf Augustus passeren geregeld in dit grote bosgebied, en dat hadden we geweten! Enkele uren na de oefensessie rond uitwerpselen roken we tijdens een wandeling plots een walm van de iets daarvoor geoefende typische wolvengeur!
Op de plaats waar wij liepen had Naya of August een tijdje geleden geürineerd! En het werd nog beter, want iets verderop vonden we mooie pootafdrukken die ons in staat stelde om de zonet geleerde typische wolvenkenmerken onmiddellijk in de praktijk op te meten: een rechte lijn pootafdrukken (wolven lopen zelfverzekerd in een rechte lijn van punt a naar punt b om zo weinig mogelijk energie te verspillen, terwijl honden, die energie te veel hebben door hun dagelijks goed bijgevulde voederbak, continu van links naar rechts zwalpen tijdens het wandelen), minstens 120cm tussen 2 afdrukken van dezelfde poot, tussen de voetkussens aan de onderkant van de poot konden we een denkbeeldige ‘X’ tekenen,…
Alles klopte om hier een zogenaamde C2-waarneming van te maken: een zo goed als zekere waarneming van wolf! Een C1-waarneming is 100% zeker wolf (bv DNA-analyse van uitwerpselen), een C3-waarneming is waarschijnlijk geen wolf (een waarneming van een zogezegde wolf op een bijna onmogelijke locatie, gedaan door iemand die weinig kennis van zaken heeft), en een F-waarneming is zéker geen wolf (False, zoals een foto van een ontsnapte husky of Saarlooswolfhond). Dit onderscheid is erg belangrijk en niet altijd even simpel te maken. Op het meldpunt van welkomwolf.be komen bijna dagelijks de meest onduidelijke foto’s binnen van mensen die denken een wolf gezien te hebben. 90% kan onmiddellijk als onbetrouwbaar (C3 of F) beschouwd worden, maar af en toe is het minder duidelijk, en je wil natuurlijk geen wolvenspoor missen…
Veel geleerd, veel gezien, supertoffe groep, dus zeker en vast voor herhaling vatbaar. In april trekken we al 2 keer voor 5 dagen naar Oost-Duitsland om ook daar met lokale biologen en specialisten op zoek te gaan naar wolvensporen. Hierover vind je meer informatie op de website van Starling!
