Bij het filmen van dieren is de camera natuurlijk een van de belangrijkste zaken. Ik heb jarenlang gebruik gemaakt van de CANON XA25. Een topcamera waar ik altijd veel plezier aan heb beleefd, maar sinds kort ben ik overgeschakeld naar de Panasonic AG-CX350. Ik ben de camera nog volop aan het uittesten en ben er tot nu toe heel erg tevreden over. Het enige nadeel is de nogal trage auto-focus, wat zeker bij het filmen van bewegende dieren soms wat vervelend kan zijn. Maar verder heeft de camera alle kwaliteiten die ik nodig heb: een sterke zoom, 4K-beeldkwaliteit, goede lichtgevoeligheid en infrarood. Deze laatste twee zijn erg belangrijk. Ik film vaak zoogdieren, en die zijn voornamelijk in de schemering of ’s nachts actief. Zoals altijd is de ingebouwde infraroodlamp niet echt sterk, maar dit versterk ik door extra infraroodlampen te gebruiken die ik via een rail op de hot shoe van de camera monteer.
Panasonic AG-CX350
Dit speelgoed is geweldig! Eén lens is naar voorgericht, en één naar achter. Beide lenzen hebben een beeldhoek van 202°, die in het toestel aan elkaar ‘gestitched’ worden om een 360°-beeld te krijgen. Deze Garmin Virb 360° is een van de beste toestellen die er momenteel te vinden zijn. Er zijn 4 microfoons om ook het geluid in 360° op te nemen. Groot voordeel is dat je ook onder water kan filmen, en dat de camera ook als een gewone action-cam gebruikt kan worden. Via een handige app kan de camera vanop afstand bediend worden. Dit is erg handig, aangezien er maar een uur gefilmd kan worden met een volle batterij. Door de camera vanop afstand te bedienen kan je gerust enkele uren wachten totdat het dier dicht genoeg bij de camera zit.
Enkele beelden met de Garmin Virb 360°
Dankzij enkele rubrieken in Dieren in Nesten zijn trailcams erg populair geworden in Vlaanderen. Vroeger gebruikte ik ze heel erg veel, tegenwoordig film ik de dieren liever ‘live’, maar het blijven fantastische toestellen die je gedurende maanden of weken kan laten hangen in bos om na te gaan welke dieren allemaal passeren. Omdat je ze zo lang kan laten hangen, levert dat soms onverwachte waarnemingen op. Zo filmden wetenschappers in België al wolven, otters of een wilde kat, lang voordat eerste zichtwaarneming bestond in die bepaalde regio. Mijn voorkeur gaat uit naar de Bushnell Nature View HD, een toestel dat prijs/kwaliteit echt wel zijn geld waard is. Een tip: laat je trailcam niet in je kast liggen als je hem niet speciaal nodig hebt, maar hang hem gewoon ergens op. Wie weet wat je allemaal in beeld krijgt…
Enkele beelden met een Bushnell trailcam
Een verrekijker moet je gewoon hebben. Zelfs de meest eenvoudige verrekijker kan al een enorme meerwaarde betekenen wanneer je ergens gaat wandelen. Zelf gebruik ik een Swarovski EL 10×50. Dit is een dure kijker, maar de kwaliteit is echt onwaarschijnlijk goed. De reden waarom ik ga voor deze kijker is enerzijds de algemene optische Swarovski-kwaliteit, maar deze kijker heeft een objectief van 50mm (10x50). Dit wil zeggen dat de diameter van de grootste lens 50mm is. Dit is groot, maar dat betekent dat er veel licht doorheen kan. Mijn favoriete onderwerp zijn zoogdieren, en die zijn vaak in de schemering actief. Door de brede opening komt er toch genoeg licht binnen om in deze mindere lichtomstandigheden goed te kunnen kijken. Het eerste cijfertjes, 10x50, staat dan weer voor de vergroting, de zoom. Als ik door mijn verrekijker kijk, zie ik alles dus 10x dichterbij.
Verrekijker Swarovski EL 10×50
Telescoop Swarovski ATX 85mm
De typische 8x of 10x vergroting van de gemiddelde verrekijker is soms niet voldoende. Als je grote velden afspeurt, of op een groot meer wil checken welke eendensoorten er allemaal zwemmen, kan een sterkere vergroting handig zijn. En dat is de functie van telescopen. Het voordeel is dat ze een zeer sterke zoom hebben, het nadeel is dan weer dat je zonder een statief niet veel kan doen met je telescoop. Elke minimale beweging die je maakt, wordt namelijk ook vergroot. Het is onmogelijk om comfortabel te kijken door een telescoop, zonder een statief te gebruiken. Zelf gebruik ik de Swarovski ATX 25-60x85mm. Dit wil zeggen dat ik een vergroting kan kiezen tussen 25x en 65x. De diameter van het objectief is 85mm en laat dus goed veel licht door. Hoe harder je zoomt, hoe minder licht er trouwens binnenkomt. Ik gebruik de telescoop het meest om te ‘digiscopen‘, met een camera filmen doorheen de telescoop. Om dit te doen moet de telescoop echt van topkwaliteit zijn. Het licht moet namelijk doorheen heel wat lenzen gaan (zowel de lenzen van de telescoop als die van de camera), die allemaal een klein beetje beeldkwaliteit wegnemen. Hoe beter de lenzen, hoe beter de uiteindelijke kwaliteit van het filmbeeld. Maar hier verder meer over.
Digiscoping
Om echte close-ups te maken, schiet het zoombereik van mijn Panasonic-camera soms wat tekort, tenzij ik bijvoorbeeld in een schuiltent zit en de dieren heel dichtbij komen. Om toch close-ups te kunnen maken van dieren die wat verderaf zitten, doe ik soms aan digiscoping, filmen met een camera doorheen een telescoop. Om dit te doen gebruik ik de Swarovski ATX 25-60x85mm als telescoop, en een Canon fototoestel met filmfunctie. Om de camera aan de telescoop te koppelen gebruik ik de Swarovski TLS APO 43mm. Er zijn ook koppelstukken om je gsm aan te sluiten op de telescoop. Nu de filmkwaliteit sterk is verbeterd, geeft dit vaak fantastische resultaten.
Met de SwarovskiTLS APO 43mm kan je een spiegelreflex-camera koppelen aan de telescoop
De Swarovski VPA telefoonadapter kun je bijna elke gsm koppelen aan de telescoop.
Geluidsrecorder – Sony PCM-M10
Deze handige microfoon kan je urenlang aan laten staan en het geluid laten opnemen. Ik gebruik het vaak om omgevingsgeluiden op te nemen. Om het geluid op te nemen van dassen die zich tegoed deden aan sappige peren, verstopte ik de microfoon bijvoorbeeld in een struikje aan de basis van de appelboom. Deze micro gebruik ik ook om de voice-overs op te nemen voor de filmpjes. Om omgevingsgeluiden te dempen en het geluid niet te ‘hol’ te doen klinken, doen we dit onder een donsdeken.
Prikmicrofoon – Boya BY-WM5
Een prikmicrofoon of lavalier-microfoon is bedoeld om gesprekken op te nemen. Je kan ze gewoon vastmaken aan een trui of jas, zodat je kan rondwandelen, draaien en spreken zonder dat je moet rekening houden met de microfoon van de camera. We gebruiken dit soms om reportages te maken waarin gesproken wordt. De Boya BY-WM5 is een erg goedkoop type, maar geeft een opvallend goede kwaliteit. Het klein beetje ruis dat je soms hoort kan eventueel makkelijk weggefilterd worden in een audiobewerkingsprogramma.
4. Andere
Statief – Manfrotto 755XB
Een statief is nog meer dan bij fotografie onmisbaar voor het maken van stabiele beelden. Zelfs met een goede ingebouwde stabilisator kan je met filmen niet zonder een statief. Net zoals de camera is ons statief vooral gekocht op draagbaarheid. Het is licht genoeg om enkele uren meegedragen te worden doorheen de jungle, en geeft toch voldoende stabiliteit. Het is gemaakt van aluminium. Het wordt erg intensief gebruikt, staat soms urenlang in het water om onderwaterbeelden te maken, en is nog altijd tiptop in orde.
Statiefkop Manfrotto – MVH500AH
Met deze lichtgewicht statiefkop lukt het behoorlijk goed om zachte pan-bewegingen te maken, zowel links-rechts als boven-onder. Alle bewegingen zijn makkelijk en snel te vergrendelen als het onderwerp mooi in beeld blijft staan. Ook het kliksysteem om de camera vast te klikken aan de statiefkop is heel eenvoudig te bedienen, waardoor het wisselen van camera, of van batterij (afhankelijk van het toestel) geen problemen geeft.
Statief Manfrotto 755XB
Statiefkop Manfrotto MVH500AH
Camouflagetent – Buteo Mark II
In sommige gevallen is een camouflagetent absoluut noodzakelijk, zeker als je wat dichter bij dieren wil komen. De Buteo Mark II is een éénpersoonstent die groot genoeg is om een wat grotere camera met statief, een stoeltje en de rugzak in te plaatsen. Er zijn verschillende openingen, zowel een heel grote als kleinere waar je enkel je lens kan doorsteken.
Rekening houden met de wind blijft erg belangrijk voor het filmen van zoogdieren, maar als de tent goed staat opgesteld, kunnen dieren echt dichtbij komen. Zelf heb ik al enkele keren meegemaakt dat dassen bijvoorbeeld aan de tent kwamen snuffelen.
