Interventieprotocol probleemsituaties wolf
‘Probleemwolven!’ Dat hoor je soms roepen door schapenhouders, jagers, en zelfs af en toe een burgemeester wanneer er ergens een schaap wordt gepakt. Het klopt dat samenleven met grote roofdieren soms een uitdaging is. Zeker in het begin van een comeback worden nog lang niet alle schapen binnen een omheining gehouden die wolvenproof is. Maar misschien wel het grootste probleem is dat er nog veel onwetendheid bestaat over wat nu perfect normaal wolvengedrag is, en wat nu gedrag is van een zogenaamde ‘probleemwolf’. En die onwetendheid leidt soms tot vreemde beweringen.
Samenwerking met buitenland
Daarom hebben wetenschappers van het Instituut voor Natuur en Bos een protocol opgesteld rond probleemsituaties met wolven. Hiervoor moest het wiel gelukkig niet opnieuw worden uitgevonden. In de ons omringende landen is er al veel langer en veel meer ervaring met het samenleven met wolven, en het protocol werd dan ook in nauwe samenwerking met wetenschappers van die landen opgesteld.
Hierdoor is nu eindelijk op een wetenschappelijk verantwoorde manier duidelijk omschreven welk gedrag normaal wolvengedrag is, en welk gedrag omschreven kan worden als gedrag van een zogenaamde probleemwolf. Door dit op een goede, duidelijke manier te omschrijven, kan er ook gepast gereageerd (of niet gereageerd) worden in bepaalde situaties.
Klik hier om het volledige protocol te downloaden
Zelden een probleemwolf
Uit dit document blijkt zeer duidelijk dat een probleemwolf maar zéér zelden voorkomt. Er zijn drie mogelijke situaties waarbij we kunnen spreken over een probleemwolf:
1) Direct gevaar voor de mens: een wolf gedraagt zich zonder aanleiding agressief naar mensen
2) Wolf doodt of verwondt meermaals goed beschermd vee, of honden opgesloten binnen een omheining: enkel wanneer de juiste maatregelen getroffen worden om een weide wolvenproof te maken, niet werken. Belangrijk, er is meer dan voldoende informatie te vinden of wat nu wel en niet de juiste maatregelen zijn!
3) Een bewezen hybride wolf/hond: zorgt voor genetische vervuiling
Enkel in deze 3 situaties kan men spreken van een probleemwolf, en dit zijn natuurlijk situaties die we niet kunnen tolereren. Maar in alle andere gevallen is er ofwel niets aan de hand, zoals een wolf die doorheen een stadskern wandelt, ofwel is er een zogenaamde probleemsituatie. En een probleemsituatie is een situatie waarbij niet de wolf, maar de mens een probleem vormt: geen goede omheining voor vee, honden die niet worden aangelijnd of zomaar vrij rondlopen,… Dit zijn situaties die meestal makkelijk kunnen opgelost worden, en vaak ook stevig worden gesubsidieerd.
In het protocol staat alles nog meer en uitgebreider uitgelegd. Je kan het protocol hier terugvinden:
Concreet
Wat door ongeveer iedereen die een beetje met wolven bezig is al werd aangegeven, wordt bij deze zwart op wit ondersteund: in België zijn we nog geen probleemwolf tegengekomen. Er zijn nog geen agressieve interacties naar mensen geweest (die gebeuren trouwens in heel West-Europa zelden of nooit), we hebben nog geen sprake van een hybride wolf, en elk schaap, damhert of alpaca dat tot nu toe slachtoffer werd van een wolf, zat in een omheining die niet wolvenproof was.
Ook niet de schapen die een tijdje geleden in Oudsbergen gepakt werden, waarbij er, onder andere door de burgemeester, werd aangegeven dat de omheining voldoende zou moeten zijn om wolven te beschermen. Hier zat bijvoorbeeld de schrikdraad aan de binnenkant van de omheining, er waren plaatsen bij waar de onderste draad hoger dan 15cm boven de grond was geplaatst en er was geen stroomdraad om springen te voorkomen.
Geregeld worden de wolven ook overdag gezien, wanneer ze door de velden lopen. Perfect normaal gedrag, dat zich overal waar wolven voorkomen voordoet.
En de honderden Limburgers, waaronder ikzelf, die ondertussen het geluk hebben gehad een glimp op te vangen van één van onze wolven, leven nog allemaal en kunnen hun verhaal nog altijd doorvertellen!
Deze omheining is niet wolvenproof, dus van een probleemwolf is geen sprake.
Conclusie
Het protocol is duidelijk, gebaseerd op jarenlange ervaring, en wetenschappelijk onderbouwd. Uiteraard zie je nu al her en der wat roepers en klagers, maar die zullen er altijd zijn. Veehouders die roepen en klagen, dat vind ik niet erg. Zolang ze naast het roepen en klagen hun vee maar beschermen. Wie roept en klaagt, maar zijn vee niet beschermt, die roept en klaagt eerder uit ‘anti-wolf-standpunt’, dan uit ‘pro-schaap-standpunt’.
Dat jagers roepen en klagen, daar heb ik zelf minder begrip voor. Zij hebben geen last van de wolf, en als je echt zoveel natuurkennis hebt, en zo een zware opleiding moet volgen als er vanuit de jagerij wordt beweerd, dan is klagen het allerlaatste wat je moet doen bij de comeback van ene toppredator.