De laatste tijd wordt er door sommigen moord en brand geschreeuwd over enkele wolven die zich overdag lieten zien. En ja, het is een vreemd zicht om een wolf op een oprit te zien lopen. Vreemd, dat wel. Maar abnormaal? Dat absoluut niet.
Momenteel lopen er een tiental wolven rond in Limburg. Vanaf het moment dat een wolf een poot uit de militaire domeinen zet, is de kans reëel dat een wolf huizen, tuinen, fietspaden of opritten tegenkomt en passeert. En dat is wat de Limburgse wolven al bijna 4 jaar bijna dagelijks doen: ’s nachts hun territorium verkennen en afbakenen, op zoek gaan naar voedsel,… Wolven hebben immers wel schrik van menselijke individuen, maar weinig of geen schrik van een menselijke omgeving. Niet bij ons, en evenmin in Polen, Duitsland of Rusland. Tientallen keren werden de Limburgse wolven ondertussen al gefilmd door in tuinen hangende wildcamera’s, vaak tot grote vreugde van de filmer.
We kunnen er van uitgaan dat er bijna dagelijks wolven doorheen Oudsbergen, Hechtel-Eksel of Peer wandelen. Het resultaat is trouwens af en toe te zien in de vorm van doodgebeten schapen of damherten. Ik zeg trouwens bewust ‘af en toe’, want meestal zullen we nooit geweten hebben dat een wolf onze achtertuin passeerde.
Aan de locatie van de wolven op de recente gsm-beelden, zoals de oprit, of velden naast een fietspad, was dus niets abnormaals aan. 20 jaar geleden wisten ze dit al in Oost-Duitsland, toen de wolven daar voor het eerst terug voet aan wal zetten. Iets later wisten ze dit in centraal Duitsland, nog iets later in West-Duitsland, en sinds een aantal jaar ontdekken wij dit dus ook.
Wat wél speciaal is, is het tijdstip waarop de dieren gefilmd werden. ’s Morgens om 11u of ’s namiddags om 14u30, dat zijn niet de normale uren waarop een wolf actief is. Maar zo extreem speciaal is het nu ook weer niet. De wolvenwelpen van dit jaar zijn eind april geboren. Dat wil zeggen dat ze er nu wel al volwassen uitzien, maar het nog helemaal niet zijn. Vergelijk het met een hond van 7 maanden oud. Nog altijd speels, maar wel al klaar om stilaan, zonder pa of ma, even de wijde wereld te ontdekken om na die eerste korte verkenningstochtjes toch zo snel mogelijk terug de veiligheid van de roedel op te zoeken.
En dat is wat de wolven op de beelden hoogstwaarschijnlijk aan het doen waren. Op pad, de wereld verkennen. Zoals jonge dieren nu eenmaal doen. Ervaren wolven hebben er geen moeite mee, maar het kan gebeuren dat een jonge wolf niet onmiddellijk de weg terug naar de roedel vindt. ’s Morgens worden mensen actief, auto’s beginnen rond te rijden, honden blaffen,… en dat doet een jonge wolf nog meer panikeren. Hij wordt waarschijnlijk telkens opnieuw verstoord in zijn geïmproviseerde schuilplaats. De wolf loopt wat doelloos rond, en doelloos rondlopen in Limburg betekent dat je ongetwijfeld huizen passeert. En wie bij daglicht huizen passeert, maakt kans om gezien te worden, en wie kans maakt om gezien te worden, maakt ook kans om gefilmd te worden, zoals deze week gebeurde en in de toekomst in deze periode van het jaar ongetwijfeld nog vaak zal gebeuren.
In de periode dat jonge vossen de wereld leren kennen, lopen er in het Natuurhulpcentrum trouwens wekelijks meldingen binnen van jonge vossen die overdag gezien worden. Idem voor steenmarters en heel wat andere dieren. Perfect normaal gedrag. Maar als het een wolf is, dan staan sommigen op hun achterste poten. Het lijkt wel alsof voor sommige mensen alle normale wetten niet meer gelden als we te maken hebben met een wolf. Voor sommigen gewoon onwetendheid, voor anderen dan weer pure haat.
Er wordt dan geroepen dat wolven hun schuwheid verloren zijn. Dit terwijl op de beelden te zien is dat er absoluut niet actief de nabijheid van mensen wordt opgezocht. Integendeel. Duidelijk is te zien dat de wolven weglopen.
En dan nog. Als een wolf eens langer dan 3 seconden blijft staan, zijn er sommigen die al hard beginnen roepen, net zoals tegenstanders van de wolf ook in Polen, Duitsland of Rusland doen. Een wolf die meerdere keren echt actief de nabijheid van de mens opzoekt, is iets helemaal anders. Dat is wél een probleemwolf. En dit staat ook zo omschreven in het Wolvenplan van de Vlaamse overheid.
Normaal gedrag van dieren wordt, wanneer het om een wolf gaat, plots helemaal niet meer als normaal bekeken. En dit enkel en alleen ‘omdat het een wolf is’. Maar vergelijk het even met andere soorten. Iedereen die reeën kent, weet dat reeën erg schuwe dieren zijn. Maar iedereen die af en toe eens in Limburg rondwandelt, zal ongetwijfeld al eens een ‘close encounter’ gehad hebben met een ree: een toffe ontmoeting met een ree dat niet onmiddellijk wegloopt, zoals meestal gebeurt, maar enkele seconden je nieuwsgierig blijft aankijken vooraleer snel terug de veiligheid van de bossen op te zoeken. Niemand die er ook maar aan denkt dat dat een ree is ‘dat zijn schuwheid is verloren’. Idem voor de meer dan honderd reeën die we met het Natuurhulpcentrum jaarlijks uit tuinen moeten gaan wegvangen. Dit zijn reeën die weliswaar in tuinen zijn terechtgekomen, maar niemand die eraan twijfelt dat dit perfect wilde reeën zijn, en geen reeën die uit een witte camionette werden geduwd. Moest nu eens een wolf binnen een bedrijventerrein vast komen te zitten, kan je er zeker van zijn dat er enkele harde roepers zullen zijn die dit weer als aanleiding gaan gebruiken om de wolf zwart te maken. Meestal Facebook-roepers uiteraard. Roepers dus die duidelijk zelf eens een keertje zouden moeten buitenkomen in plaats van negativiteit te verspreiden vanop een bureaustoel.
Om maar te zeggen dat niet elke scheet die wolven laten zo speciaal is. Het lijkt speciaal omdat er maar weinig wolven zijn, en we daarom niet vaak wolven tegenkomen. Het lijkt speciaal omdat er soms harde roepers zijn die doen alsof het speciaal is. Het lijkt speciaal omdat we vaak met vooroordelen over de wolf zitten. Maar exact hetzelfde gedrag zien we bij zovele andere dieren. Voor- of tegenstander van de wolf zijn, maakt niet uit. Dat een landbouwer tegen de wolf is omdat er inspanningen moeten geleverd worden om kleinvee te beveiligen, is perfect te begrijpen. Maar voor- of tegenstanders van de wolf moeten wel kijken naar de feiten, en dan pas een mening vormen. En daar ontbreekt het de laatste tijd nogal vaak aan. Gewoon, omdat het een wolf is.
Frederik Thoelen
Meer info over de wolf: check https://wild-things.be/wolven/
Een Limburgse wolf gefilmd met een trailcam, gericht vanuit een tuin.
