Weinig diersoorten in België die er zo exotisch uitzien als de ijsvogel. Meestal zie je ze al piepend in een kobaltblauwe flits pijlsnel over het water scheren, maar veel meer dan een vluchtige waarneming is zelden mogelijk. Ijsvogels doen het in België eigenlijk niet zo goed, maar in Limburg zitten er toch nog wel een aantal. Daarom besloten we enkele pogingen te wagen deze leuke beestjes op beeld vast te leggen.

Nog vol goede moed door onze geslaagde dassenbeelden trokken Tom (Palmaers) en ik samen met Koen Cuppens naar Zonhoven. Koen is een amateurfotograaf, maar zijn foto’s van ijsvogels zien er verre van amateuristisch uit. Samen met zijn kompaan Heiki hebben ze in een perfect ijsvogelbiotoop een schuilhut gemaakt om alle aspecten van het ijsvogelleven gedetailleerd vast te leggen. Ik heb zelf al heel wat foto’s gezien van ijsvogels, maar ik durf zonder overdrijven zeggen dat de foto’s van Heikki (http://www.heikkiput.com/)  en Koen (http://users.telenet.be/cuppenskoen/) met verre voorsprong de knapste zijn die ik van deze soort heb gezien. Met ongelooflijk veel geduld en oog voor detail zijn ze erin geslaagd zelfs onder water duikende ijsvogels haarscherp in beeld te krijgen.

Het was dan ook een voorrecht enkele uurtjes in de hut te kunnen doorbrengen. Vlak voor de hut waren op strategische plaatsen 2 takjes in het water gestoken. Zo, dat wanneer een ijsvogel hierop landt, ze perfect te fotograferen zijn. Lang moesten we niet wachten. Door het mooi propergewreven kijkglas van de hut zagen we al vrij snel het eerste ijsvogeltje landen. Al snel kreeg hij de onder zich zwemmende kleine visjes in het oog, en bijna te snel om met het blote oog te volgen dook de ijsvogel het water in om een fractie van een seconde later terug te landen op de tak, mét een visje in de snavel. Dit visje werd snel doodgeslaan tegen de tak, om vervolgens zo gedraaid te worden dat de kop van het visje richting de keel van de vogel gericht is, zodat de vis makkelijk naar binnen kan glijden. Dit konden we verschillende keren waarnemen en zelfs mooi filmen. Allemaal prachtwaarnemingen.

Er zijn in de wereld heel wat ijsvogelsoorten, stuk voor stuk mooi gekleurd, maar ik moet eerlijk toegeven dat “onze” eigen ijsvogel met zijn prachtige kobaltblauwe rug en vleugels en oranje buik met kop en schouders boven de andere soorten uitsteekt!

Onverwachts hadden we enkele dagen later nog een aantal mooie waarnemingen van ijsvogels. Voor een voordracht over de biodiversiteit in Grenspark Kempen-Broek had ik in het Smeetshof in Bocholt enkele trailcams opgehangen aan een vijver die ontstaan is door het afdammen van een riviertje door onze grootste knager, de bever. Bevers had ik helaas niet gefilmd, maar deze vijvers vormen een plek met stilstaand water, ideaal voor amfibieën, insecten en vissen. En die visjes vormen dan weer het perfecte voedsel voor de ijsvogel, die ik wél op de trailcambeelden had staan.

De vijver bleek het favoriete jachtgebied te zijn van een koppeltje en hun net uitgevlogen jongen, dus besloten Tom en ik op ’s morgens heel vroeg post te vatten aan de bevervijver. Lang moesten we niet wachten, want al snel hoorden we het typisch hoog gepiep van een ijsvogel. De vogel besloot de tak het dichtst bij de schuiltent als landingsplaats te gebruiken! Vanaf dan werden we ongeveer elk half uur getrakteerd op een jagende ijsvogel die langs kwam om een nieuwe voorraad visjes in te slaan. Vlak voor onze schuilhut bevond zich de beverdam, en vanop de uit het water stekende takjes van de dam konden de ijsvogels perfect speuren naar nietsvermoedende kleine visjes. Eénmaal konden we zelfs zien hoe een ijsvogel een braakbal opbraakte en snel in de vijver spuwde.  De vogels kwamen zo dichtbij zitten, dat we ze letterlijk hadden kunnen aanraken moesten we onze arm door de openingen van de schuilhut steken! Niet zo moeilijk trouwens om de ijsvogeltjes uit elkaar te houden: het mannetje heeft een volledig zwarte snavel, bij een vrouwtje is de ondersnavel dofrood en de jongen hebben dan weer net als het mannetje een zwarte snavel, maar de tip is lichtgekleurd.

Prachtige vogeltjes op een prachtige plek in een geweldig natuurgebied. Hier kom ik zeker terug!

Hieronder het filmpje dat Tom Palmaers gemaakt heeft over onze zoektocht naar de ijsvogel: